GENDERGELIJKHEID ALS MONDIALE UITDAGING
Ontwikkeling kan pas duurzaam zijn als de voordelen zowel ten goede komen aan vrouwen als mannen. Vandaag is vooruitgang voor vrouwen en meisjes echter kleiner dan voor mannen en jongens. Werken aan duurzame ontwikkeling veronderstelt dan ook werken aan gendergelijkheid. Internationale, nationale en regionale beleidsmaatregelen, ngo’s en andere institutionele actoren strijden daarom over de hele wereld voor gelijke fysieke, mentale, economische, politieke en sociaal-culturele kansen en behandeling, ongeacht geslacht of genderidentiteit.
Het concept gender wordt gebruikt om te verwijzen naar een maatschappelijk ordeningsprincipe dat betekenis geeft aan geslacht. Iemands geslacht is de biologische sekse waarmee men geboren is (man, vrouw, interseksueel). Gender verwijst enerzijds naar de sociale ideeën, verwachtingen en normen rond mannelijkheid en vrouwelijkheid. Anderzijds verwijst het ook naar de manier waarop deze sociale ideeën tot uiting komen in sociale rollen, de waarde die gekoppeld wordt aan die rollen, en de relatie tussen mannen en vrouwen. Deze sociale ideeën en verwachtingen zijn voor een groot deel sociaal en cultureel bepaald en worden bijgevolg voortdurend veranderd, verfijnd of bijgeschaafd naargelang de tijd en context.
De laatste jaren wordt een genderbewuste benadering, ook van ontwikkelingsprocessen, steeds vaker ingebed in kruispuntdenken. Het uitgangspunt daarbij is dat de uiteenlopende kenmerken die mensen bezitten hen een zekere maatschappelijke positie bezorgen. Deze verschillende maatschappelijke posities worden niet enkel bepaald door iemands gender, maar ook door etniciteit, klasse, nationaliteit, seksualiteit, etc. Elk individu bevindt zich zo op het kruispunt van verschillende assen. Een effectief ontwikkelingsbeleid moet rekening houden met deze complexe positie van individuen en groepen en de ongelijke machtsverhoudingen tussen hen.
Hieronder vind je alvast enkele nuttige websites met algemene informatie over gendergelijkheid als mondiale uitdaging.
Links
Sustainable Development Goals
https://www.unric.org/nl/sdg-5
Het streven naar gendergelijkheid zit stevig verankerd in de Sustainable Development Goals (SDG’s), die de 17 belangrijkste mondiale uitdagingen tegen 2030 omvatten. De vijfde doelstelling staat volledig in het teken van wereldwijde gendergelijkheid. Maar ook in andere doelstellingen is er aandacht voor ongelijkheden tussen mannen en vrouwen.
Turning Promises Into Action. Gender Equality in the 2030 Agenda for Sustainable Development (EN)
Dit rapport door UN Women, de VN-organisatie die specifiek rond gelijkheid, participatie, empowerment en veiligheid van meisjes en vrouwen werkt, wijst op de mondiale uitdagingen voor gendergelijkheid binnen de volledige 2030 agenda en brengt de vooruitgang voor vrouwen en meisjes in kaart sinds de lancering.
Gender Development Index (EN)
http://hdr.undp.org/en/content/gender-development-index-gdi
De Gender Development Index (GDI) schetst een algemeen overzicht van het verschil in algemene menselijke ontwikkeling tussen mannen en vrouwen op het vlak van gezondheid, onderwijs en inkomen per land en regio.
Beijing Declaration and Platform for Action (EN)
http://www.un.org/womenwatch/daw/beijing/platform
Reeds in 1995 kwamen de VN in Beijing tot een verklaring rond vrouwen in relatie tot thema’s zoals armoede, gezondheid, geweld, conflict, economie, en politiek. Het blijft tot vandaag een belangrijke inspiratiebron voor vrouwenrechtenactivisten.
Equal Measures 2030 (EN)
https://www.equalmeasures2030.org/
Equal Measures 2030 is een onafhankelijke middenveldorganisatie die data en onderzoek op vlak van gender per Sustainable Development Goal bundelt. Dit wordt ter beschikking gesteld om vrouwenorganisaties, lobbyisten en besluitvormers te ondersteunen in hun werk.
World Survey on the role of women in development (EN)
http://www.unwomen.org/en/digital-library/world-survey-on-the-role-of-women-in-development
De World Survey on the role of women in development wordt elke vijf jaar opgemaakt door UN Women. Het wil een genderperspectief bieden en geeft een meer uitgebreid zicht op globale economische en ontwikkelingsuitdagingen vanuit een genderperspectief.
Gender and Development Journal (EN)
http://www.genderanddevelopment.org
Gender and Development is een van de belangrijkste tijdschriften rond gender en ontwikkeling. Het wordt uitgegeven door Oxfam ism Taylor & Francis en heeft expliciet tot doel ontwikkelingsbeleid en -praktijk te inspireren op het vlak van gendergelijkheid.
Guidelines on gender inclusive language (EN)
Woordgebruik bepaalt mee de realiteit waarin we denken en leven. Deze factsheet geeft concrete tips voor een meer genderinclusief taalgebruik.
Gender in de Belgische ontwikkelingssamenwerking (NL)
In deze strategienota geeft de Belgische Ontwikkelingssamenwerking weer hoe ze gender als een transversaal thema wil toepassen in haar werk. De strategie is gebaseerd op een driepuntenbenadering: 1) de rechtenbenadering, 2) een tweesporenbenadering inzake gender, waarbij gendermainstreaming en specifieke acties worden gemengd, en ten slotte 3) contextualisering volgens de nationale en lokale prioriteiten.
