• LANDENFICHE TANZANIA

ALGEMEEN

SOCIO-ECONOMISCH

GENDER EN SEKSUALITEIT

ONDERWIJS

GEZONDHEIDSZORG

POLITIEK

CULTUUR

GEOGRAFISCH OVERZICHT

KIJK- EN LUISTERTIPS

VEILIGHEID

ALGEMENE INFORMATIE

Tanzania is een populaire bestemming voor studenten die naar het Zuiden trekken voor hun stage of onderzoek. Het land biedt dan ook enkele belangrijke voordelen: de aanwezigheid van het Engels als een van de twee officiële landstalen (de andere is het Swahili) en de politieke stabiliteit die het land typeert sinds haar onafhankelijkheid. Tegelijk is het een land met een enorme verscheidenheid aan culturen en tradities, wat een goede voorbereiding noodzakelijk maakt. Via het menu aan de linkerkant kan over verschillende thema’s essentiële informatie gevonden worden. Met behulp van verwijzingen naar interessante websites en artikels proberen we je verder op weg te helpen om dit boeiende land beter te leren kennen.

Hieronder vind je alvast enkele nuttige websites met algemene informatie over Tanzania.

» Hoofdstad: Dodoma

» Bevolking: 58,552,845 (2020)

» Oppervlakte: 303 km²

» Munteenheid: Tanzaniaanse shilling (TZS)

» Talen: Swahili, Engels (officieel)

» Alfabetiseringsgraad: 77,9 % (2020)

» Reisdocumenten: paspoort minimum 6 maanden langer geldig dan dag van aankomst, visum bij de grens/luchthaven of vooraf bij ambassade/consulaat, ambassade contacteren bij verblijf van meer dan 90 dagen

» Vaccinaties: gele koorts, poliomyelitis, tetanus, difterie, kinkhoest, mazelen, hepatitis A

» Keuken: ugali (mais- of cassavemeel), nyama choma (geroosterd vlees), chapati (soort pannenkoek)
» Fooien: Restaurants 10 %, parkeerwachters of anderen die een dienst verlenen vooraf overeen te komen

» Stopcontacten: Types D, G – 230 V – 50 Hz

Hieronder vind je alvast enkele nuttige websites met algemene informatie over Tanzania.

Links

Reisadvies FOD Buitenlandse Zaken: website van de Belgische FOD Buitenlandse Zaken, met reisadvies georganiseerd op volgende thema’s: algemene veiligheid, vervoer, klimaat en rampen, gezondheid en hygiëne, lokale wetgeving en praktische informatie.

VLIR-UOS: overzicht van de samenwerking van VLIR-UOS en het Vlaamse hoger onderwijs met Tanzania. Interessant zijn de achtergronddocumenten zoals de Tanzania Fact Sheet.

GCA Tanzania: in 2015 hebben de Belgische ngo’s voor alle partnerlanden van de federale ontwikkelingssamenwerking een Gemeenschappelijke Contextanalyse (GCA) uitgewerkt. Deze bevat nuttige informatie over de politieke situatie, sociaaleconomische omstandigheden, de toestand van het milieu, enz.

Freedom of Thought Report (EN)

De Freedom of Thought Report wordt jaarlijks gepubliceerd door de International Humanist and Ethical Union (IHEU). Het kijkt naar de rechten en de behandeling van niet-gelovigen in alle landen van de wereld en heeft de bedoeling om de huidige situatie van de vrijheid van denken in kaart te brengen.

SOCIO-ECONOMISCHE INFORMATIE

Als we kijken naar het per capita inkomen in Tanzania is het één van de slechtst scorende economieën in de wereld. De voorbije jaren zien we echter een sterke groei, voornamelijk met dank aan de ontginning van goud en het toerisme, en een toename van het bbp met 6 à 7 % per jaar in de periode 2009-2017.

De economie van Tanzania is in grote mate een markteconomie, maar de overheid behoudt een sterke aanwezigheid in enkele belangrijke sectoren zoals telecommunicatie, banken, energie en mijnbouw.

Het land blijft echter vooral afhankelijk van landbouw, een sector die meer dan een kwart van het bbp beslaat, verantwoordelijk is voor ongeveer 85 % van de export en zo’n 80 % van de actieve bevolking tewerkstelt. De financiële sector groeit sterk en door de competitie met buitenlandse banken gaan de efficiëntie en de kwaliteit van de financiële diensten erop vooruit. Zoals vermeld is ook de toeristische sector sterk aan het groeien in het land en naast goud worden o.a. ook diamanten en tanzaniet ontgonnen. Een probleem voor de overheidsbegroting blijven de lage belastinginkomsten, waardoor investeringen in onderwijs, gezondheidszorg en infrastructuur achterop blijven.

Een van de grote uitdagingen voor Tanzania is om de groeiende economie ten goede te laten komen van de gehele bevolking. De armoedecijfers blijven namelijk heel hoog, vooral in de rurale gebieden, met ongeveer 28 % van de Tanzanianen die onder de armoedegrens van 1,50 USD / dag leven. Ook de inkomensongelijkheid in het land neemt toe, wat aantoont dat de armere bevolking slechts moeilijk kan profiteren van de economische groei.

LINKS

Tanzaniaanse boeren riskeren zware celstraffen als ze traditionele zadenruil verderzetten (MO*, 2016)

Verlies na de oogst ontmoedigt jonge boeren in Tanzania (MO*, 2020).

Koffieboeren in Tanzania schakelen over op avocado (MO*, 2019)

Landenfiche over Tanzania van de Wereldbank.

Landenfiche over Tanzania van de International Labour Organization

Tanzania ziet te weinig terug van zijn tanzaniet (MO*, 2015)

GENDER EN SEKSUALITEIT

De grondwet van Tanzania garandeert de gelijkheid tussen mannen en vrouwen en ondersteunt de volledige participatie van vrouwen aan het sociale, economische en politieke leven. Ondanks dit engagement en de ondertekening van een groot aantal internationale verklaringen rond vrouwenrechten, zijn er nog belangrijke uitdagingen op dit vlak. Zo stoppen meisjes over het algemeen vroeger met school en er heerst een groot genderonevenwicht in het secundair en hoger onderwijs. Een van de oorzaken is het hoog  aantal kindhuwelijken. Vrouwen zijn vaker het slachtoffer van armoede of analfabetisme, zijn ondervertegenwoordigd in het economische en politieke leven en krijgen vaak te maken met geweld.

In Tanzania is geen sprake van holebirechten en holebi’s dienen dan ook heel discreet te blijven over hun geaardheid. Homoseksuele relaties zijn bij wet verboden en dus strafbaar. Op het vasteland kunnen mannen veroordeeld worden tot gevangenisstraffen tot 30 jaar. In Zanzibar gaat het om gevangenisstraffen tot 25 jaar voor mannen en tot 5 jaar of een boete van 500.000 shilling voor vrouwen.

LINKS

Keeping All Girls in School is One Way to Curb Child Marriage in Tanzania (IPS, 2014)

Tanzania moet meer doen tegen kindhuwelijken (MO*, 2014)

In Tanzania, getting impregnated also means getting expelled from school (The Economist, 2018)

ONDERWIJS

Het onderwijssysteem in Tanzania bestaat uit 2 jaar voorbereidend onderwijs, 7 jaar lager onderwijs, 4 jaar gewoon secundair onderwijs en 2 jaar gevorderd secundair onderwijs. Een universitaire opleiding neemt gewoonlijk minstens 3 jaar in beslag. Ongeveer 80 % van de kinderen in het land volgt lager onderwijs, toegankelijk voor kinderen vanaf de leeftijd van 7 jaar.

Dit aantal ligt echter beduidend lager in het secundair onderwijs, waar slechts een kwart van de kinderen naartoe gaat. Vooral meisjes zijn het slachtoffer van het hoge percentage aan afvallers. De oorzaak ligt o.a. bij kindhuwelijken (zie Gender), maar ook bij kinderarbeid, daar zowel op het land als in de mijnen kinderen al te vaak worden ingezet als extra werkkrachten. Hoger onderwijs wordt aangeboden door 14 openbare en 18 private universiteiten en door 5 publieke en 12 private hogescholen (cijfers van 2020).

De onderwijssector zelf staat voor veel uitdagingen. Zo zijn er te weinig studenten voor (ingenieurs)wetenschappen en technische richtingen, wordt er nog te weinig gebruik gemaakt van technologische innovaties, zijn de voorzieningen zoals infrastructuur en materiaal ontoereikend en heeft het land een tekort aan leerkrachten.

Links

In Tanzania, getting impregnated also means getting expelled from school (The Economist, 2018)

Keeping All Girls in School is One Way to Curb Child Marriage in Tanzania (IPS, 2014)

GEZONDHEIDSZORG

De voorbije decennia heeft de gezondheidszorg in Tanzania een gevoelige vooruitgang geboekt, wat zich onder meer laat voelen in de gemiddelde levensverwachting (51 jaar in 2002, 54 jaar in 2008, 59 jaar in 2010 en 64 in 2020). Vooral de kindersterfte is sterk afgenomen, maar deze trend is veel minder sterk bij de neonatale sterfte en ook de moedersterfte daalt slechts gestaag. Een grote uitdaging in het land is de hiv/aidsepidemie, die ongeveer 5 % van de seksueel actieve bevolking treft.

Tips

» Neem een goede reisbijstandsverzekering voor je vertrek.
» Er zijn geen verplichte vaccinaties om het land binnen te komen, maar het is aan te raden je vaccinaties tegen gele koorts, poliomyelitis, tetanus, difterie, kinkhoest en mazelen te controleren. Ook een vaccinatie tegen hepatitis A is belangrijk. Een inenting tegen gele koorts is verplicht indien je uit een land komt waar deze ziekte voorkomt.
» In de gebieden beneden de 1.800 meter komt malaria voor, al is het risico kleiner op de eilanden Zanzibar en Pemba. Daar zijn de gebruikelijke maatregelen tegen muggen voldoende: gebruik van een muggenspray met DEET en een geïmpregneerd muskietennet. Deze maatregelen zijn ook nodig om je te beschermen tegen dengue & chikungunya.
» Eet alleen gekookt voedsel en drink enkel flessenwater.
» De zon kan behoorlijk hevig schijnen, dus vergeet geen zonnebril en zonnecrème.
» Ten slotte is het extra belangrijk om je altijd goed te beschermen bij seksuele relaties, om elk risico op hiv-besmetting te vermijden.

LINKS

Instituut voor Tropische Geneeskunde: fiche met extra informatie over gezondheidsrisico’s en vaccinaties voor een vertrek naar Tanzania.

Bill Gates investeert in aidsvrij Tanzania (MO*, 2017)

POLITIEK

In de jaren 1880 door Duitsland gekoloniseerd als Duits-Oost-Afrika, werd Tanganyika na de Duitse nederlaag in de Eerste Wereldoorlog een Brits mandaatgebied. Een deel werd als Ruanda-Urundi (de huidige onafhankelijke staten Rwanda en Burundi) onder Belgisch bestuur geplaatst. Een groeiend nationaal besef in de jaren 1950 leidde tot de oprichting van de Tanganyika African National Union (TANU), geleid door Julius Nyerere. Deze beweging speelde een belangrijke rol in het bekomen van de onafhankelijkheid in 1961 en de oprichting van de republiek een jaar later. In 1964 verenigde de Republiek Tanganyika zich met de Volksrepubliek Zanzibar en Pemba – slechts enkele maanden eerder ontstaan na een revolutie tegen de sultan van Zanzibar – als de Verenigde Republiek Tanzania.

Onder de leiding van Julius Nyerere streefde het land naar Afrikaans socialisme en het ideaal van het panafrikanisme. Tegelijk bleef Tanzania lange tijd een eenpartijstaat die op autoritaire wijze bestuurd werd door de in 1977 opgerichte Chama Cha Mapinduzi (CCM). Internationaal ontstond een conflict met de Oegandese dictator Idi Amin Dada, die in 1979 met de steun van Tanzaniaanse troepen van de macht verdreven werd. Julius Nyerere trad vrijwillig af in 1985, waarna hij werd opgevolgd door Ali Hasan Mwinyi. De nieuwe president volgde een meer liberale koers en zette in op een verdere democratisering die in 1992 uitmondde in de oprichting van een meerpartijenstelsel.

Ondanks de diversificatie van het politieke landschap en de oprichting van oppositiepartijen blijft de CCM de dominante politieke kracht in het land. Ook de huidige president John Magufuli, verkozen in 2015, komt uit deze partij.

De uitdager van de grootste oppositiepartij Chama cha Demokrasia na Maendeleo (CHADEMA), Edward Lowassa, haalde ongeveer 40 % van de stemmen, tot op heden het beste resultaat voor een presidentskandidaat uit de oppositie. Hierbij kan echter de kanttekening gemaakt worden dat hij zelf afkomstig was uit de CCM, maar net voor de verkiezingen overliep naar de oppositie omdat hij de nominatie voor het presidentschap had mislopen.

Nadat eerdere pogingen voor regionale eenmaking mislukten, werd in 2000 de Oost-Afrikaanse Gemeenschap (OAG) opnieuw opgericht met Tanzania, Kenia en Oeganda als stichtende leden. Nadien traden Rwanda, Burundi (beiden in 2007) en Zuid-Soedan (2016) toe.

Het doel van deze internationale samenwerking is om op lange termijn een politieke federatie op te richten, maar hiervoor moeten nog heel wat obstakels overwonnen worden. In 2010 werd alvast een belangrijke stap gezet met de oprichting van een gemeenschappelijke markt, welke uiteindelijk zou moeten leiden tot de ingebruikname van een gemeenschappelijke munt: de Oost-Afrikaanse shilling.

CULTUUR

Tanzania geldt als een van de cultureel meest diverse landen in Afrika, wat o.m. tot uiting komt in de meer dan 158 talen die gesproken worden in het land. De meest voorkomende taal is het Swahili, wat ook gebruikt wordt als lingua franca. Ondanks de grote diversiteit bestaat er ook een sterk gevoel van nationale identiteit, versterkt door het Swahili als gemeenschappelijke taal. Ook het Engels is een officiële taal, maar diens invloed wordt de laatste tijd teruggedrongen ten voordele van het Swahili (onder meer door het te veralgemenen als onderwijstaal).

De verscheidenheid in de bevolking komt ook tot uiting in de verschillende religies en levensbeschouwingen. De oostelijke kustgebieden van Tanzania zijn overwegend islamitisch, terwijl in het binnenland het christendom meer prevalent is. Daarnaast zijn er ook Tanzanianen die inheemse Afrikaanse religies of geen geloof aanhangen. Er zijn ten slotte ook kleine gemeenschappen van hindoes, boeddhisten en bahá’í. Exacte cijfers over de verdeling van de verschillende religies en de vele denominaties binnen die religies zijn niet gekend, daar ze na 1967 geen deel meer uitmaakten van volkstellingen.

De wereldwijd meest bekende artiest geboren in Tanzania is zonder twijfel Freddie Mercury, de voormalige zanger van de rockgroep Queen. Zijn ouders waren Parsi uit Brits-Indië die om professionele redenen verhuisd waren naar het eiland Zanzibar. Tanzaniaanse muziekgenres zijn o.m. taarab (vooral populair in Zanzibar) en bongo flava (Tanzaniaanse hiphop).

Een van de meest voorkomende gerechten in Tanzania en andere delen van Oost-Afrika is ugali, een gerecht gebaseerd op maïs- of cassavemeel. Verder zijn ook nyama choma (geroosterd vlees) en chapati (soort pannenkoek) populair. Andere belangrijke etenswaren in het land zijn: rijst, gekookte groene bananen, rund- en geitenvlees, vis, bonen en yoghurt.

De meest populaire sport in Tanzania is voetbal, al heeft het nationale team van het land voorlopig geen hoge ogen gegooid. Het slaagde er nog niet in zich te kwalificeren voor een wereldkampioenschap en de enige keer dat het zich wist te kwalificeren voor het Afrikaans kampioenschap, in 1980, eindigde het laatste in haar groep met een gelijkspel en twee nederlagen. Enkele individuele sporters wisten wel succes te boeken voor Tanzania, vooral in de atletiek: Filbert Bayi won zilver op de Olympische Spelen in Moskou in 1980 op de 3.000 meter steeple en Suleiman Nyambui won op dezelfde Spelen ook zilver op de 5.000 meter. Hasheem Thabeet werd dan weer de eerste Tanzaniaanse NBA-speler, toen hij in 2009 debuteerde voor de Memphis Grizzlies.

GEOGRAFIE

Tanzania ligt in Oost-Afrika en is het 13de grootste land van Afrika. Het grenst aan Congo, Rwanda en Burundi in het westen, Kenia en Oeganda in het noorden en aan Mozambique, Malawi en Zambia in het zuiden. In het oosten heeft het land een 800km lange kustlijn aan de Indische Oceaan. De hoofdstad is Dodoma, maar de grootste stad van het land is de voormalige hoofdstad Dar es Salaam. Het eiland Zanzibar heeft binnen de republiek een semiautonome status. Mafia en Pemba zijn twee andere eilanden van Tanzania. Het land heeft meer dan 52 miljoen inwoners.

In Tanzania ligt zowel het hoogste als het laagste punt van het Afrikaanse continent. De Kilimanjaro rijst majestueus boven de laagvlaktes in het noordoosten. De met sneeuw en ijs bedekte top ligt op een hoogte van 5.895 meter. Het Tanganyika is het laagste punt en ligt 352 meter onder het zeeniveau.

Tanzania is vooral bekend omwille van de verschillende wildreservaten en safaritochten, maar het land heeft ook heel wat andere toeristische troeven zoals verscheidene historische en religieuze sites, historische centra van steden zoals Stone Town en Zanzibar en eilanden met parelwitte stranden en kristalhelder water.

Links

Maps of the World: Tanzania: website met allerhande interessante kaarten van Tanzania

Kijk- en luistertips

Check natuurlijk ook UCOS’ eigen library voor lees- en kijktips over Tanzania!

Darwin’s Nightmare – Hubert Sauper (2004)

Darwin’s Nightmare is een Australisch-Frans-Belgische documentaire over de gevolgen voor milieu en bevolking van de visindustrie rond het Victoriameer in Tanzania. De film werd al snel controversieel, daar een link werd gelegd tussen de export van vis en de wapenhandel, terwijl de plaatselijke bevolking niet lijkt te profiteren van de winsten die worden gehaald uit de visvangst. Tegelijk kwamen er ook veel positieve kritieken en in 2006 werd de film genomineerd voor de Academy Award voor beste documentaire.

Recensie

“Deze controversiële documentaire klaagt enkele problemen rond het Victoriameer aan, zoals de gevolgen van de introductie van Nijlbaars sinds de jaren 1950. Dit zorgde voor een complete ontwrichting van het lokale ecosysteem en veel andere vissoorten kwamen snel in de verdrukking. De regisseur had enkel hierrond al een boeiende documentaire kunnen maken, maar hij probeert ook een link te leggen tussen de vishandel en tal van andere problemen zoals prostitutie en wapenhandel. Op deze manier wordt een wel heel eenzijdig en somber beeld geschetst van de regio, dat veel clichés over het weerloze Afrika lijkt te bevestigen. Een interessante film voor wie naar de regio van het Victoriameer vertrekt, maar een meer evenwichtige voorstelling van de problematiek zou welkom geweest zijn.” ***

Taj Mahal (Meets the Culture Musical Club of Zanzibar) – Mkutano (2005)

Album van de Amerikaanse bluesmuzikant Taj Mahal, die zich verder verdiept in de Afrikaanse wortels van zijn muziekgenre. Na een eerdere samenwerking met de Malinese koraspeler Toumani Diabaté, vertrok het Taj Mahal Trio voor dit album naar het eiland Zanzibar voor een samenwerking met de Taarabgroep Culture Musical Club (met de befaamde zangeres Bi Kidude).

Recensie

“Om te vermijden dat de Amerikaanse blues te dominant zouden worden op dit album, geeft Taj Mahal uitgebreid de ruimte aan de traditionele Taarabmuziek van Zanzibar. Daardoor lijkt het resultaat soms iets te veel op twee gedachten te hinken, waarbij vaak een van beide muziekstijlen te boventoon voert. Toch zien we in de hoogtepunten van het album ook een boeiende kruisbestuiving tussen de Amerikaanse blues en traditionele Zanzibarische muziek.” ****

VEILIGHEID IN TANZANIA

Tanzania is een relatief stabiel en veilig land, maar het blijft belangrijk geen onnodige risico’s te nemen. De economische hoofdstad Dar es Salaam kent net als andere grootsteden problemen met criminaliteit en er is een risico op inbraken met geweld. Op straat kan het gebeuren dat mensen beroofd worden vanuit een voorbijrijdende wagen of brommer. De gebruikelijke werkterreinen voor dieven en oplichters zijn grote busstations, havens en andere plaatsen waar veel mensen samenkomen. Ook in andere steden, zoals Arusha en Zanzibar, is er een verhoogd veiligheidsrisico, net als in het grensgebied met Burundi.

Een populair vervoersmiddel in Dar es Salaam is de Bajaji, een gemotoriseerde riksja. Dit is een goedkoop en snel transportmiddel, maar het gebruik na valavond wordt afgeraden. Het biedt namelijk weinig bescherming door het lichte en open ontwerp van het voertuig. Een goed alternatief is de taxi, waarbij je wel moet opletten of deze een officiële licentie heeft. Idealiter reserveer je een taxi via een hotel of een kennis.

De belangrijke verkeerswegen in Tanzania bevinden zich in behoorlijke staat, maar de secundaire wegen zijn vaak problematisch. In Dar es Salaam is de verkeerssituatie regelmatig chaotisch. Daar je langs de kant van de weg beroofd kan worden, is het afgeraden om te stoppen voor lifters of op verlaten plaatsen. Om je wagen te parkeren maak je best gebruik van goed zichtbare en vaak gefrequenteerde plaatsen en kan je indien mogelijk lokaal veiligheidspersoneel een fooi beloven. Fietsen wordt afgeraden in de stedelijke gebieden, aangezien er onvoldoende infrastructuur aanwezig is en het verkeer te gevaarlijk is. Voor het transport naar en van de eilanden voor de oostkust kan gebruik gemaakt worden van ferryboten.

Tips

» Neem een kopie van je paspoort of andere reisdocumenten.

» Alert blijven en de beveiliging van je verblijfplaats in de stad controleren.

» Camera’s, laptops en smartphones uit het zicht bewaren.

» Geen opvallende juwelen of dure horloges dragen.

» Geen grote sommen geld op zak houden.

» Geen weerstand bieden in het geval van een overval.

» Zoek geen demonstraties of grote menigtes op.

» Verplaats je nooit alleen in verlaten stadsdelen vanaf valavond.

» Advies van Tanzaniaanse collega’s en vrienden opvolgen.

» Draag discrete kledij, vooral in het overwegend conservatieve Zanzibar.

Link

Reisadvies FOD Buitenlandse Zaken : website van de Belgische FOD Buitenlandse Zaken met een meer gedetailleerde beschrijving van de veiligheidsrisico’s, aanbevelingen voor reizen in het land en een mogelijkheid om zich te registreren tijdens je verblijf in Tanzania.